Een veelvoorkomend beeld dat je tegenkomt als je door Vietnam reist, zijn de lokale vrouwen die de Non La, de Vietnamese hoed of kegelvormige bladhoed, op het hoofd hebben. De hoed is zo bekend, dat het eigenlijk een nationaal symbool is van Vietnam en een hele populaire souvenir voor reizigers. Non la vertaalt eenvoudig als ‘conische hoed’, maar ze zijn ook bekend als koeliehoeden, bladhoeden, oosterse hoed of rijsthoeden.
Hoe de Vietnamese hoed gebruikt wordt
Non la hoeden worden over het algemeen geassocieerd met Vietnamese mensen die in de rijstvelden werken of boeren op het platteland van Vietnam. Maar er zijn veel Vietnamezen die de traditionele conische nón lá-hoeden dragen. Je zult de hoeden ook gedragen zien worden door Vietnamese vrouwen, samen met een elegante zijden ao dai, de prachtige traditionele Vietnamese jurk.
Het meeste zul je zien zien op het platteland, hoewel de hoed nog steeds gedragen wordt door mensen in grote steden. Echter zijn de duizenden motor- en scooterrijders tegenwoordig verplicht om een helm te dragen, dus de kegelvormige hoeden worden niet zo vaak gezien in plaatsen als Ho Chi Minh City.
De hoeden worden gedragen om de drager te beschermen tegen zowel de zon als de regen. Maar eigenlijk heeft de non la tal van toepassingen, zoals het gebruiken als verkoelende ventilator of een geïmproviseerde mand om dingen te dragen of zelfs als kom om de dorst te lessen bij het passeren van een put. Je kunt zelfs jonge stellen tegenkomen die tijdens hun dates achter deze traditionele hoed hun kussen van het publiek afschermen.
Het is daarnaast ook een geweldige Vietnam souvenir om mee naar huis te nemen, om dit traditionele symbool van Vietnam te laten zien. Maar het is vooral prachtig om te zien dat de Non La, een symbool van de Vietnamese cultuur, nog steeds veel wordt gedragen in het hele land en hierdoor een onderdeel van de Vietnamese cultuur blijft.
Geschiedenis van de Non La hoed
Hoewel er geen duidelijke oorsprong is van de Nón Lá, is er bewijs van gevonden op oude bronzen beelden en Ngoc Lu pauken die bijna 3000 jaar oud zijn, dus het is bewezen dat deze eenvoudige hoed al eeuwen bestaat.
Volgens de Vietnamese legende daalde tijdens een lange periode van stortregens (wat veel kan gebeuren tijdens het regenseizoen in Vietnam) een gigantische vrouw uit de lucht met een hoed die zo groot was dat hij de mensen tegen de regen beschermde. De hoed is gemaakt met vier grote bladeren die met bamboestokken aan elkaar zijn geweven.
De vrouw leerde de mensen groenten, bomen en kruiden te verbouwen en ze brachten hulde door haar te eren als een godin. De mensen maakten strohoeden in dezelfde vorm als de hare om zichzelf tegen de elementen te beschermen en de non la werd gecreëerd.
Waar is een Vietnamese hoed van gemaakt?
Non la heeft vele variaties sinds de originele versie meer dan 3000 jaar geleden voor het eerst te zijn verschenen. De non la wordt meestal met de hand gemaakt van palmbladeren of stro en bamboe en soms van de bast van de Moc-boom. Alle materialen die voorhanden zijn, kunnen worden gebruikt.
De gedroogde palmbladeren worden in vorm gestreken of platgedrukt en vervolgens worden twee lagen op 14-16 cirkelvormige bamboeframes genaaid. De afgewerkte hoed wordt in de zon gelaten om uit te harden en afgewerkt met een laag olie.
Vrouwen dragen in de regel een breedgerande versie van de hoed, terwijl voor mannen de kegel hoger is en de randen kleiner. Er werden verschillende versies gemaakt voor de hogere klasse, voor kinderen, voor de legertroepen, voor de religieuze monniken, voor verschillende regio’s zelfs, enzovoort. Er zijn in totaal meer dan 50 soorten.
Voor toeristen en Vietnamezen die de hoed als mode accessoire willen dragen vind je tegenwoordig ook prachtig hoeden met borduurwerk of schilderingen met symbolen van de Vietnamese cultuur.
Vietnamese hoed kopen als souvenir
Wil je de Vietnamese hoed kopen, dan hoef je niet heel lang te zoeken. De mooie beschilderde hoeden kun je vinden op toeristische plekken in elke stad, zoals Hanoi Old Quarter, de oude binnenstad van Hoi An of de Ben Than Markt in Ho Chi Minh City. Maar je kunt de Vietnamese hoed in principe vinden op elke lokale markt.
Als je het leuk vind kun je ook een traditioneel ambachtsdorp bezoeken waar ze Vietnamese hoeden maken. In het Chuong dorp in de buurt van Hanoi zijn bekwame ambachtslieden elke dag bezig met non la te maken. Geschat wordt dat 80% van de dorpelingen de kost verdienen met de productie van hoeden en dat er elke dag 7.000 tot 8.000 duizend kegelvormige hoeden met de hand worden gemaakt.
De vaardigheden en nauwgezette technieken die werden gebruikt om de kegelvormige hoeden te maken, zijn generaties lang door families doorgegeven en indrukwekkend om te zien.
