De Hoa Lo-gevangenis in Hanoi, ook bekend ‘Hanoi Hilton’ en ‘Maison Centrale’, werd gebruikt voor politieke gevangen tijdens de Franse koloniale tijd en Amerikaanse krijgsgevangenen tijdens de Vietnam-oorlog. Het fort was ooit een enorme gevangenis in koloniale stijl, waarvan het grootste deel in de jaren negentig werd afgebroken.
Niets bereidt je voor , bij een bezoek aan deze lugubere gevangenis in Hanoi. Een bezoek aan het “Hanoi Hilton” kan zorgen voor verdriet, afkeer en verontwaardiging.
Geschiedenis van Hoa Lo gevangenis
Hoa Lo werd oorspronkelijk gebouwd om te dienen als een gevangenis onder Franse heerschappij. De gevangenis werd gebouwd door de Fransen van 1886 tot 1901 en noemde het ‘Maison Centrale’. Het werd gebruikt om politieke gevangenen op te sluiten, waar de gedetineerden leefden in vreselijke omstandigheden. Volgens officiële gegevens waren er honderden gevangenen, hoewel de realiteit was dat 2000 gevangenen in een ruimte werden gepropt die was gereserveerd voor maximaal 600 gevangenen. Gevangenen in Hoa Lo werden op de grond geketend en werden vaak door de bewakers geslagen. Executies werden uitgevoerd door middel van een mobiele guillotine. De gevangenis was het symbool geworden voor de Franse onderdrukking van Vietnam.
Toen de Fransen in 1954 uit Hanoi werden verdreven, gingen de Vietnamezen de gevangenis zelf gebruiken. Toen de Amerikanen binnenvielen, stelden de Noord-Vietnamezen een speciale sectie speciaal voor krijgsgevangenen. De Amerikaanse soldaten noemde de gevangenis sarcastisch ‘Hanoi Hilton’. De beroemdste gevangene is de oud-Republikeinse senator en de voormalige president-kandidaat John McCain.
De Amerikaanse gevangenen waren meestal luchtmachtpiloten, neergeschoten uit de lucht en gehaald uit de jungle. Ze kwamen vaak gewond naar Hoa Lo en hun toestand verslechterde alleen maar daar. De Amerikaanse senator John McCain was zo’n gevangene. Hij werd gevangen genomen en meegenomen naar Hoa Lo met een gebroken knie, naast andere verwondingen. De gevangenisautoriteiten weigerden hem te behandelen totdat ze ontdekten dat zijn vader een hoge admiraal was.
Tegen het einde van de oorlog werden de krijgsgevangenen langzaam vrijgelaten uit de Hoa Lo gevangenis. Het bleef politieke rebellen gedurende twintig jaar gevangen houden, maar in 1990 werd de gevangenis gesloten en grotendeels gesloopt om plaats te maken voor hoogbouw in de ontwikkeling van Hanoi.
Hoa Lo museum
Het grootste deel van de gevangenis moest plaatsvinden voor de Hanoi Towers, een wolkenkrabber. Wat je nu ziet van de huidige Hoa Lo gevangenis is eigenlijk alleen het kleine zuidelijke gedeelte van het hele gevangeniscomplex. Tegenwoordig dient de voormalige gevangenis als een museum waarin je meer te weten komt over de gevangenis en de Vietnamese onafhankelijkheidsstrijd.
Als je door de Hoa Lo gevangenis loopt merk je dat het Franse verleden meer aanbod komt dan het Amerikaanse verleden. De vertoningen richt zich op het lijden van Vietnamese revolutionairen die hier werden opgesloten (en soms geëxecuteerd) toen de Fransen in het begin van de 20e eeuw de overheersers waren van Vietnam. Wanneer de Amerikaanse krijgsgevangenen verschijnen, worden ze gepresenteerd als schoon geschoren, goed behandeld en aardig met hun bewaarders.
Het grootste deel van de gevangenis is dus gewijd aan de onmenselijke omstandigheden waaronder de Vietnamese communisten werden vastgehouden tijdens de Franse overheersing. Je vind hier ook een ruimte die laat zien hoe gevangenen aan elkaar werden geketend, met beschrijvingen over het gevangenisleven, met zelfs een echte guillotine en foto’s van onthoofde Vietnamezen.
Een kleiner deel van het museum is gewijd aan de periode dat Amerikaanse krijgsgevangenen in de gevangenis zaten. Dit gedeelte wordt gepresenteerd als een comfortabele kazerne waar de gevangenen comfortabel leefde. Na vrijlating van de Amerikaanse piloten vertelde zij een ander verhaal. Je zult de Amerikaanse kant van de Hoa Lo Prison uit boeken moeten halen die zijn geschreven door deze voormalige gasten van het Hanoi Hilton.
Een van de meest interessante stukken die tentoongesteld staat in dit gedeelte is pilotenpak dat John McCain droeg toen hij werd neergeschoten tijdens de aanval op de Yen Phu-energiecentrale.