Y Ty is een unieke plek in noord Vietnam tegen de Chinese grens. Je vindt hier prachtige terrasvormige rijstvelden en een unieke cultuur van een bergstam die nergens anders te vinden is in Vietnam. Het is een must-see bestemming voor fotografen en natuurliefhebbers die niet in de menigte van Sapa willen zijn.
Y Ty ligt op een hoogte van meer dan 2.000 m, met zijn rug leunend op het Nhui Co San-gebergte waarvan de top oploopt tot 2.660 m, hierdoor zit deze regio bijna het hele jaar in de bewolking. De weg naar Y Ty is zigzaggend en rustig met kleine nederzettingen die opdoemen in de wolken. Je hebt het gevoel dat je bij aankomst in Y Ty in een andere wereld binnenstapt, volledig gescheiden van het lawaaierige en drukke leven beneden in Sapa.
Y Ty spreek je uit als “ie tie“.
- Dorpjes in Y Ty
- Rijstvelden van Y Ty
- Y Ty markt
- Lao Than piek
- Kho gia festival
- Beste reistijd
- Hoe kom je er?
- Accommodaties
Dorpjes en minderheden in Y Ty
De hele gemeente heeft in totaal bijna 800 huishoudens in 16 dorpen met 4 etnische groepen: de Mong, Ha Nhi, Dao en Kinh, waarvan het armoedecijfer nog steeds erg hoog is. Y Ty is ook de enige plek waar veel Ha Nhi-mensen wonen, met een unieke culturele identiteit.
Lao Chai dorp
Lao Chai (niet verwarren met het gelijknamige dorp dichter bij Sapa) is het dorp met het grootste aantal Ha Nhi-mensen in Y Ty met 76 huishoudens en is ook de meest aantrekkelijke bestemming om te bezoeken. De naam “Lao Chai” betekent “origineel dorp” en “oud dorp” omdat dit het eerste dorp is met 100% Zwarte Ha Nhi-mensen.
Het eerste wat te ziet zijn de huizen met muren en rieten daken bedekt met mos van de Ha Nhi-bevolking. De muren zijn gemaakt van dikke aarde, de schuine korte daken zijn bedekt met gras, maar het is erg stevig en geeft een warm gevoel in de winter en koel in de zomer. Van bovenaf gezien lijken deze huizen op gigantische paddenstoelen.
Naast de unieke architectuur van de huizen, vind je er ook een vriendelijke, gastvrije sfeer. Opvallend is ook de traditionele kostuums van Ha Nhi-vrouwen. Het meest opvallende kenmerk is de pruik en de hoofddoek. De pruik is gemaakt van wol om een grote bundel te vormen die het hoofd het hele jaar door warm houdt bij slecht weer.
Hong Ngai dorp
Het gehucht Hong Ngai is het verste dorp van de gemeente Y Ty, aan het einde van de Lao Cai-grens, op een hoogte van bijna 2000 m boven zeeniveau. Het hele dorp heeft iets meer dan 50 huishoudens met allemaal Hmonh mensen. Hoewel het een afgelegen dorp is in de Y Ty gemeente, hebben de Hong Ngai-mensen een relatief goed leven omdat dit een dorp is met veel kardemom, een hoogwaardig landbouwproduct.
Sim San dorp
Sim San is een dorp op 10 km van het centrum van de gemeente Y Ty. Het hele dorp heeft ongeveer 100 huishoudens. Het leven van de mensen hangt voornamelijk af van de rijst- en maïsteelt. Doordat het terrein op een hoogte van meer dan 2000m boven zeeniveau ligt met een gemiddelde temperatuur in het jaar van 15C tot 20C, is er slechts één gewas per jaar. Ze maken hier ook hun eigen wijn die naar het dorp genoemd is, namelijk Sim San wijn.
Phan Can Su dorp
Het is een van de twee hoogste dorpen in het Y Ty-grensgebied, ongeveer 6 km van het centrum van de gemeente met veel hellingen. Vanaf Phan Can Su kun je het prachtige landschap van Y Ty zien.
Rijstvelden van Y Ty
Deze regio staat bekend om deprachtige rijstterassen die hoog in de bergen liggen. In de afgelopen jaren hebben de regering en de bevolking van Y Ty ook het productiegebied van medicinale planten uitgebreid om de economie te verbeteren voor de vooral arme bevolking die hier leeft. Naastde traditionele gewassen zoals maïs en rijst zorgen medicinale planten voor een hogere economische efficiëntie.
Den Sang
Op ongeveer 10 km afstand van het centrum van Y Ty vind je Den Sang. Als je de felle kleur tijdens het oogstseizoen wilt zien, hebben de terrasvormige velden hier het meest de goudgele kleur van de gehele provincie volgens de lokale bevolking. DIt komt omdat het hier wordt overgeplant met lokale rijstvariëteiten, dus de kleur is erg geel . Den Sang terrassen zijn gemakkelijk te zien en te fotograferen omdat ze zich direct aan de weg naar Y Ty bevinden, waar de lokale bevolking erg gastvrij is en klaar staat ​​om te modelleren voor toeristen om foto’s te maken.
Thau Pa vallei
De Thau Pa vallei heeft duizenden terrasvormige en kronkelende velden, die zich uitstrekken over 5 km van Cho Chon tot aan Thien Sinh. Dit is een erkend nationaal monument. Deze terrasvormige velden hier worden voornamelijk bewerkt door de Ha Nhi en Mong bevolking.
Y Ty markt
De Y Ty markt vindt meestal elke zaterdag plaats. Op deze markt zijn er veel soorten groenten, knollen, fruit die geteelt zijn door de etnische minderheden hier. Naast traditionele landbouwproducten heeft Y Ty Fair ook veel consumptiegoederen, zoals kleding, huishoudartikelen, ploegen en schoffels. Dit is niet alleen een plek om goederen uit te wisselen, maar ook een plek voor jongens en meisjes die gekleed zijn in hun mooiste kostuums om elkaar te ontmoeten.
Lao Than piek
Gelegen op een hoogte van 2.860 m, wordt de Lao Than piek beschouwd als het dak van het Y Ty gebied met een magisch landschap waarin de wolken, zon en wind op een spectaculaire manier samenkomen. Op weg naar de top van deze piramidevormige berg zie je vriendelijke etnische Ha Nhi-mensen met hun traditionele blauwe sjaal die medicinale bladeren in het bos oppikken.
Kho gia festival
Dit is een festival van de Ha Nhi bevolking die 3 dagen duurt. Het festival gaat om het aanbidden van landbouwgod, bosgod, watergod en bodemgod voor goede oogsten, broedontwikkeling, gezonde mensen, en een goed leven. Het estival wordt beschouwd als het oudste en grootste seizoensgebonden gebedsfestival van de zwarte Ha Nhi-bevolking.
Kho gia festival begint met een belangrijk ritueel van het offeren van buffels om geesten op te offeren. Na dit ritueel wordt het buffelvlees verdeeld aande gezinnen in het dorp om mee naar huis te nemen voor voorouderverering; dat de voorouders het gezin en de nakomelingen een jaar lang beschermen. Het hoofd van de familie brengt een offer dienblad met eten naar het bos voor een ceremonie, die hun respect en dankbaarheid voor de goden laten zien. Ha Nhi-vrouwen maken tijdens dit festivals heerlijke cakes.
Beste reistijd
- Wanneer je de rijstvelden in volle glorie wilt zien met goudgelde kleuren kun je het beste komen in het oogstseizoen in September; kan soms al beginnen rond eind augustus.
- Het water seizoen, het moment dat de rijstvelden onderwater worden gezet, waardoor het complete landschap de hemel spiegelt is begin mei.
- De maanden tussen het water seizoen en het oogstseizoen zie je de verschillende stadia van de rijst die groeit. Hoe verder richting september, hoe langer en groener de rijst is (juli/augustus).
- Y Ty is bekend om de dikke opacus wolken die in de vallei hangen, waardoor het net lijkt of je boven de aarde zweeft. De beste tijd van het jaar om deze wolken te zien is van september tot april.
- Eind maart en begin april bloeien azaleabloemen fel, waardoor het bos van Y Ty kleurrijk wordt.
- Eind december en begin januari is er kans op sneeuw in de regio.
Tip: Als je graag deelneemt aan het grootste festival van het jaar van de Ha Nhi-bevolking, dan moet je naar het Kho gia festival gaan. Dit festival wordt gehouden op de eerste draak van de zesde maand van de maankalender. Afhankelijk van het jaar is dit vaak eind juni of begin juli.
Hoe kom je er?
Y Ty is een gemeente in het Bat Xat District, in de provincie Lao Cai; dit is dezelfde provincie waar Sapa ligt. Sapa ligt ongeveer 70 km van Y Ty, maar door de zigzaggende wegen duurt deze reis al snel meer dan 5 uur zonder te stoppen. Gelukkig is tegenwoordig de weg naar Y Ty geüpgraded, zonder modderige wegen zoals een paar jaar geleden.
Van Hanoi naar Sapa of Lao Cai
Van Hanoi kun je de slaaptrein nemen naar Lao Cao. Daarnaast gaan er ook bussen een limousine minibusjes.
Lees hier een uitgebreide uitleg: Van Hanoi naar Sapa
Van Lao Cai of Sapa naar Y Ty
Hoewel slechts ongeveer 70 km van Lao Cai (langs Bat Xat – A Lu), is de tijd om naar Y Ty te komen vrij lang, ongeveer 5-6 uur inclusief de tijd om langs de weg te stoppen om het landschap te bewonderen en foto’s te maken. De meest populaire manier om bij Y Ty te komen, is een motor huren in Lao Cai of een motor huren in Sapa. Als je geen motor wilt rijden, kun je een auto huren met chauffeur.
Let op: Ondanks dat er nu een goede weg is aangelegd, kan er in het regenseizoen aardverschuivingen voorkomen, die de weg beschadigen of modder die de weg glad maakt.
Sapa – Y Ty
Vanuit Sapa rijd je richting de Tram Ton Pass naar de kruising met de borden Lai Chau en Ban Xeo, hier sla je vervolgens na ongeveer 20 km rechtsaf naar Ban Xeo (DT155 weg op Google Maps). Hier is een splitsing naar de Muong Hum markt, vergeet niet linksaf te slaan om naar de markt te gaan. Via de Muong Hum markt is er een weg naar Y Ty, je gaat gewoon rechtdoor op de DT158 en na ongeveer 30 km bereik je Y Ty.
Accommodaties
Hoewel Y Ty niet zo ontwikkeld is als andere locaties, heeft het nu een aantal homestays gebouwd door de lokale bevolking om toeristen te dienen. Verwacht weinig luxe hier, maar dit is dan ook een gebied waar je heen komt voor de ervaring.
